Stille zaterdag

zaterdag 08 april 2023
Aanvang: 22:00 uur
Dienst: Paaswake
Voorganger: Ds. Birke Rapp
Locatie: De Morgenster

Collectebestemming:


Downloaden audioDownloaden video

Stille zaterdag

Op deze avond gedenken en vieren wij de doorgang van het donker naar het licht. We beginnen in het donker en in stilte. Maar dan komt alles in een ander licht te staan: de nieuwe paaskaars zal worden binnengedragen en haar licht verspreiden. We luisteren naar verschillende verhalen uit de Bijbel waarin God ons mensen telkens weer bevrijdt uit wanhopige situaties en de mens doet opstaan. We gedenken onze doop: het ritueel dat ons leven in het teken heeft gesteld dat God ook mij aan het licht brengt. Het is een viering waarin wij het geheim van Pasen proberen dichterbij te brengen in beelden, verhalen, rituelen en muziek. Kunnen ook wij iets begrijpen en ervaren van wat opstanding voor ons kan betekenen?

Na deze dienst is er door een aantal jongeren een Paaswake georganiseerd in De Morgenster, die heel de nacht zal doorgaan met allerlei activiteiten.

Birke Rapp.

 

LITURGIE 
  
Voorganger:ds. Birke Rapp
Organist:Johan den Hoedt

 

De kerk is slechts gedeeltelijk verlicht, het is stil

IN HET DONKER

Inleidende woorden

Stilte

Intro: “Het is donker in het leven van mensen..”

Stilte

Lied 895 (3x)

DE LOF VAN HET LICHT

Lezing: Genesis 1: 1-5
1In het begin schiep God de hemel en de aarde. 2  De aarde was nog woest en doods, en duisternis lag over de oervloed, maar Gods geest zweefde over het water. 3God zei: ‘Er moet licht komen,’ en er was licht.  4God zag dat het licht goed was, en hij scheidde het licht van de duisternis; 5het licht noemde hij dag, de duisternis noemde hij nacht. Het werd avond en het werd morgen. De eerste dag.

Lied 266: 1, 2, 3, 4 en 5

De nieuwe Paaskaars wordt binnengedragen door een diaken

d.: Het licht van Christus! De Heer is waarlijk opgestaan. (2x)
v.: Het licht van Christus! De Heer is waarlijk opgestaan.
a.: Amen

v.: Laat het licht van de opgestane Christus
     onze ziel binnendruppelen,
     de duisternis uit ons leven verdrijven en hoop brengen.

Terwijl het licht wordt verspreid zingen wij: Lied 598

Gebed

Loflied op het licht: Lied 600,1.2.3.4.5

DE VERHALEN

Woord vooraf: verhalen van doorgaan, herleven en opstaan

“Doortocht en doorgaan”

Het verhaal van bevrijding en doorgaan – Exodus 6: 2-9 en Exodus 14:21-29
2God zei tegen Mozes: ‘Ik ben de HEER. 3Ik ben aan Abraham, Isaak en Jakob verschenen als God, de Ontzagwekkende, maar mijn naam HEER heb ik niet aan hen bekendgemaakt. 4Ik heb met hen mijn verbond gesloten en Kanaän aan hen beloofd, het land waarin zij als vreemdeling hebben gewoond. 5Ik heb het gejammer van de Israëlieten over de slavenarbeid die hun door de Egyptenaren is opgelegd gehoord, en dat heeft mij aan die belofte herinnerd. 6Daarom moet je dit tegen hen zeggen: “Ik ben de HEER. Ik zal de last die de Egyptenaren jullie opleggen van je afnemen, ik zal jullie uit je slavenbestaan bevrijden. Met opgeheven arm zal ik jullie verlossen en de Egyptenaren zwaar straffen. 7Ik zal jullie aannemen als mijn volk, en ik zal jullie God zijn. En jullie zullen inzien dat ik, de HEER, jullie God ben, die jullie bevrijdt van de last die je door de Egyptenaren is opgelegd. 8Ik zal jullie naar het land brengen dat ik onder ede aan Abraham, Isaak en Jakob beloofd heb; dat land zal ik jullie in bezit geven. Ik ben de HEER.”’ 9Mozes bracht dit aan de Israëlieten over, maar ze wilden niet naar hem luisteren, moedeloos als ze waren door de zware dwangarbeid.

21Toen hield Mozes zijn arm boven de zee, en de HEER liet de zee terugwijken door gedurende de hele nacht een krachtige oostenwind te laten waaien. Hij veranderde de zee in droog land. Het water spleet, 22en zo konden de Israëlieten dwars door de zee gaan, over droog land; rechts en links van hen rees het water op als een muur. 23De Egyptenaren achtervolgden hen, alle paarden en wagens van de farao en al zijn ruiters gingen achter hen aan de zee in. 24Maar in de morgenwake keek de HEER vanuit de vuurzuil en de wolkkolom neer op het Egyptische leger en zaaide paniek onder hen. 25Hij liet de wielen van de wagens vastlopen, zodat de Egyptenaren de grootste moeite hadden om vooruit te komen. ‘Laten we vluchten!’ riepen ze. ‘De HEER steunt de Israëlieten, hij strijdt tegen ons!’ 26De HEER zei tegen Mozes: ‘Strek je arm uit boven de zee; dan stroomt het water terug, over de Egyptenaren en over al hun wagens en ruiters.’ 27Mozes gehoorzaamde, en toen de dageraad aanbrak, stroomde de zee terug naar haar gewone plaats. De Egyptenaren vluchtten het water tegemoet, de HEER dreef hen regelrecht de golven in. 28Het terugstromende water overspoelde het hele leger van de farao, al zijn wagens en ruiters, die achter de Israëlieten aan de zee in gereden waren; niet een van hen bleef in leven. 29Maar de Israëlieten waren dwars door de zee gegaan, over droog land, terwijl rechts en links van hen het water als een muur omhoogrees.

Gedicht: Uittocht (Peter van der Schaft)

Soms is het mogelijk om ergens uit te trekken
lukt het om een punt te zetten achter wat niet klopt:
een uittocht.

Lastiger is om het ook vol te houden
vaak denk je: nu begint het pas
nooit was ik eraan begonnen
als ik dit geweten had.

Wat verbaast:
dat het mensen lukken kan
om ergens uit te breken
vooral: het kunnen volhouden daarna.

Over de documentaire “The mind-game”

Lied: Lied 1014,1.3.4.5

“Herleven”

Het verhaal van opnieuw herleven – Ezechiel 37: 1-6 en 10-12
1Ik werd opnieuw door de hand van de HEER gegrepen. Zijn geest voerde mij mee en hij zette mij neer in een dal vol beenderen. 2Ik moest er aan alle kanten omheen lopen, en zo zag ik dat er verspreid over het dal heel veel beenderen lagen, die helemaal waren uitgedroogd. 3De HEER vroeg mij: ‘Mensenkind, kunnen deze beenderen weer tot leven komen?’ Ik antwoordde: ‘HEER, mijn God, dat weet u alleen.’ 4Toen zei hij: ‘Profeteer, en zeg tegen deze beenderen: “Dorre beenderen, luister naar de woorden van de HEER! 5Dit zegt God, de HEER: Beenderen, ik ga jullie adem geven zodat jullie tot leven komen. 6Ik zal jullie pezen geven, vlees op jullie laten groeien en jullie met huid overtrekken. Ik zal jullie adem geven zodat jullie tot leven komen, en jullie zullen beseffen dat ik de HEER ben.”’

10Ik profeteerde zoals hij mij gezegd had, en de lichamen werden met adem gevuld. Ze kwamen tot leven en gingen op hun voeten staan: een onafzienbare menigte. 11En hij zei tegen mij: ‘Mensenkind, deze beenderen zijn het volk van Israël. Het zegt: “Onze botten zijn verdord, onze hoop is vervlogen, onze levensdraad is afgesneden.” 12Profeteer daarom en zeg tegen hen: “Dit zegt God, de HEER: Mijn volk, ik zal jullie graven openen, ik laat jullie uit je graven komen en ik zal jullie naar het land van Israël terugbrengen. 

Het verhaal van Edith Eva Eger en haar boek ‘De Keuze’

Lied: Kom in mijn klein bestaan (op de melodie van lied 686)
Kom in mijn klein bestaan, ga niet mijn deur voorbij.
Breng licht en warmte aan, maak mij van doodsangst vrij.
Ontdooi mijn binnenkant, mijn ingevroren geest
en schep een nieuw verband, zodat mijn ziel geneest.

Kom in mijn kleine droom, verbreed mijn horizon,
dat ik niet langer schroom te zien naar mensen om.
Genees mijn angst voor pijn, mijn vrees voor zelfverlies,
zodat ik mens kan zijn en voor de minsten kies.

Kom in mijn klein geloof, vernieuw mijn fantasie,
dat ik uw toekomst loof, steeds nieuwe kansen zie,
zodat ik verder leef voor vrede mettertijd
en mij uit handen geef om uw gerechtigheid.

“Opstaan”

Het verhaal van de opstanding – Marcus 16,1-8
1Toen de sabbat voorbij was, kochten Maria uit Magdala en Maria de moeder van Jakobus, en Salome geurige olie om hem te balsemen. 2Op de eerste dag van de week gingen ze heel vroeg in de ochtend, vlak na zonsopgang, naar het graf. 3Ze zeiden tegen elkaar: ‘Wie zal voor ons de steen voor de ingang van het graf wegrollen?’ 4Maar toen ze opkeken, zagen ze dat de steen al was weggerold; het was een heel grote steen.
5Toen ze het graf binnengingen, zagen ze rechts een in het wit geklede jongeman zitten. Ze schrokken vreselijk. 6Maar hij zei tegen hen: ‘Wees niet bang. U zoekt Jezus, de man uit Nazaret die gekruisigd is. Hij is opgewekt uit de dood, hij is niet hier; kijk, dat is de plaats waar hij was neergelegd. 7Ga terug en zeg tegen zijn leerlingen en tegen Petrus: “Hij gaat jullie voor naar Galilea, daar zullen jullie hem zien, zoals hij jullie heeft gezegd.”’ 8Ze gingen naar buiten en vluchtten bij het graf vandaan, want ze waren bevangen door angst en schrik. Ze waren zo erg geschrokken dat ze tegen niemand iets zeiden.

Korte overweging   

Lied: Wil je opstaan en mij volgen
Wil je opstaan en Mij volgen als ik noem je naam?
Wil je dienen in ’t verborgen, zonder roem of faam?
Wil je leven op de wind, broos en kwetsbaar als een kind?
Zul je geven wat Ik vind in jou en jij in Mij?

Wil je gaan op nieuwe wegen, steil en ongewis?
Wil je zijn tot hoed’ en zegen voor wie vreemd’ling is?
Val je niet een mens te hard die in leugens is verward?
Hoor je ’t kloppen van mijn hart in jou en jij in Mij?

Wil je zien dat wat Ik zie: jouw gaven velerlei!
Wil je luist’ren als Ik zeg: ‘Een koningskind ben jij!’
Wil je geven wat je hebt, dat de wereld zich herschept
en mijn leven wordt gewekt in jou en jij in Mij?

Heer van liefde en van licht, vervul mij met uw Geest.
Laat mij zijn op U gericht, en maak mij onbevreesd.
Dat ik in uw voetspoor ga, uw ontferming achterna,
en met lijf en ziel besta in U en Gij in mij.

DOOPGEDACHTENIS
levenslang ondergaan en daaruit opstaan

Bij het doopvont - het doopvont wordt met water gevuld

Gedicht over de doop

Iedereen die wil kan met een hand door het water gaan – weer even voelen waar het om ging, of zal kunnen gaan. Wie wil kan zijn of haar voorhoofd aanraken of een kruis maken.

Ondertussen zingen wij: Lied: Ga jij met mij de weg
(op de melodie van Lied 221)

Ga jij met mij de weg die leven heet,
een weg van nu eens dansen, dan weer hinken?
Deel jij met mij zoveel aan lief en leed
wil jij die levensbeker met drinken?
Wil jij met mij ten einde toe, godweet,
tot waar alleen nog horizon kan blinken?

Ga jij met mij de weg die uittocht heet,
een weg van opzien, afzien, en van zwerven?
Een tocht die uit moet lopen, hemelsbreed
op leven voor wie ongeleefd al sterven,
en liefde voor wie aan de onmin leed
een thuis voor alwie onderdak moest derven.

Ga jij met mij de weg die speurtocht heet,
die ons een glimp van God zal doen opvangen?
Hij bergt een schat waaraan de mot niet vreet
en overstijgt ons allerhoogst verlangen.
Ons doodshemd maakt Hij tot een bruiloftskleed
om alle liefde levend op te vangen.

GEBEDEN

Dank- en voorbede met acclamatie lied 368f

Stil gebed - Onze Vader

Slotlied: Lied 608: 1 en 3

Gesproken zegen met tussendoor: Lied 430

v: Bevelen wij elkaar in de hoede van de Eeuwige,
    Zegene ons de grote Naam
a: Acclamatie: Met vrede gegroet en gezegend met licht!
v: Voor wie zoeken in de stilte naar een vuur voor hart en handen:
a: Acclamatie
v: Voor wie zingen op Gods adem van de hoop die niet zal doven:
a: Acclamatie
v: Voor wie roepen om vrede en van gerechtigheid dromen:
a: Acclamatie
v: Voor wie wachten in vertrouwen dat de liefde zal blijven:
a: Acclamatie
v: Het licht van Gods ogen gaat over u op!
    De zon van Zijn vrede als een nieuwe dag!
a: Acclamatie: Met vrede gegroet en gezegend met licht!